[پرونده ویژه]
خدا بیامرزد استاد «محمدابراهیم باستانی پاریزی» را که همچنان و تا همیشه می‌توان در مکتبِ یگانه‌اش نشست، آثار پرشمارِ ماندنی‌اش را خواند و از کتاب‌های خواندنی‌اش فراوان آموخت.
مردِ آگاه و خردمندی که یکی از رویکردهای ارزشمندش در تاریخ‌نگاری، پرداختن به «جای پای زنان» در تاریخ است؛ آن‌هم در تاریخی که نگارندگانش مردان بوده‌ا‌ند و فضایش همواره مردانه. باستانی پاریزی همچنان‌که به «تاریخ اجتماعی» اهمیت می‌دهد و بسیاربسیار به «تاریخ محلی» می‌پردازد، ذیلِ همین راه و روش، از «زنان» می‌نویسد و می‌کوشد حضور پویا و نقش مؤثر ایشان را در تاریخ، اقتصاد، جامعه، فرهنگ و سیاست نشان دهد. در تاریخی که به قول مرحوم رضا براهنی «تاریخ مذکر» بوده است، باستانی پاریزی با کتاب‌های ماندگاری همچون «گذار زن از گدار تاریخ»، «خاتون هفت‌قلعه» و دیگر آثاری که از او برجای مانده، «مورّخ مردم» بوده و «تاریخ مردم» را نوشته است؛ تاریخ و مردمی که بدونِ «زن»، واژه‌هایی تهی و بی‌معنایند.
ما در فصلِ تاریخِ این شماره از مجله، در حدّ توانِ اندک‌مان کوشیده‌ایم در مکتب استاد باستانی پاریزی، شاگردی کنیم و پرونده‌ای مختصر برای یکی از زنانِ مهم و تاثیرگذارِ تاریخ ایران و کرمان، فراهم آوریم.
این پرونده را پیشکش می‌کنیم به همۀ «زنانِ سرزمین عزیزمان ایران» که نمادهای روشنِ زندگی‌اند.
تصویرگر: زینب امیری‌مقدم
(پرونده «ترکان‌خاتون» در شماره ۲۲ مجله منتشر شده است.)
